Bu yazımda sizlere
güvercinlerin bir günlük değil bütün bir yılı kapsayan bakımlarından
kısaca bahsetmek istiyorum; güvercin bakımından kastım bir güvercinin
bütün yıl boyunca geçireceği devreleri inceleyip, içerisinde bulunduğu
şartlara uygun olarak bakılmasıdır. Herhangi bir güvercin için önemli
olan devreleri aşağıda belirtmek istiyorum.
1.Tüy dönemi
2.Kış Dönemi
3.Yarış Dönemi
4.Yavru Dönemi
Yukarıda bahsettiğim dönemlerin bazıları sadece Posta Güvercinleriyle
ilgili olup diğer ırklarla da uyum göstermektedir. Bu bakımdan her
yetiştirici kendi baktığı kuşlarına uygun olarak senelik bakım
programları geliştirebilir. Çünkü konunun temel mantığı yetiştirilen her
güvercin için aynıdır.
TÜY DÖNEMİ
Yarışlar bittikten sonra veya fantastik güvercin yetiştiricilerinin
yavru alma sezonlarının bitiminde yani Eylül ayı itibariyle büyük tüy
değiştirme dönemi başlar. Yuva pozisyonuna ve sağlık durumlarına göre
kuşlar bu dönemde eski tüylerini düşürüp, yeni tüylerine kavuşurlar.
Normalde sağlıklı bir güvercin hiçbir tıbbı müdahaleye gerek duymaksızın
bu dönemi en iyi şekilde geçirir. Bu noktadan hareketle kuşlarımız tüy
dönemine girmeden önce eşlerinden ayrılıp, erkek ve dişiler ayrı ayrı
kümeslere konulmalıdır. Bu sayede kuşlarımız yavru ve yumurta gibi stres
arttıran ve tüye girmeyi geciktiren faktörler ortadan kaldırıldığı için
daha kolay tüy dönemini geçirirler. Ben normalde Ağustos ayının ilk
haftası kuşlarımı ayırırım. Şayet gerek görürsem bazı hastalıklara karşı
ön tedavi uygularım. Zira sağlık barometreleri olumlu olmayan kuşlar
mükemmel bir tüy dönemi geçirmez. Tüy dönemini en iyi şekilde geçirmeyen
bir güvercinden ne yarışçı olur nede damızlık olur. Ayrıca tüy dönemi
esnasında kuşlarımıza vereceğimiz antibiyotik türü ilaçlar, kuşlarımızın
tüy yapılarında olumsuz etkiler yaratacağı için bütün ön tedavileri bu
dönemden önce tamamlamalıyız. Şayet bulunduğunuz ilde kuşlarınızın
dışkılarını tetkik ettirebileceğiniz laboratuarlar var ise mutlaka Kurt,
Koksidiyoz, Salmonella vs. gibi hastalıklara karşı testlerini
yaptırınız. Test sonuçları (+ ) pozitif ise bulgulara göre tedavilerini
yapınız. Tüy dönemi kuşlarda çok yoğun stres oluşturduğu için, özellikle
bakımı ve alt yapısı iyi olmayan kümeslerde çeşitli hastalıklar baş
gösterir. Bazı kuşlar bu dönem öncesinde iyi hazırlanmadığı için tüye
giremez ve ölebilirler. Bütün sorunların temelinde sağlık problemleri ve
uygun olmayan yaşam koşulları yatar. Bu nedenle kuşlarımızın sağlıklı
kalabilmeleri için uygun ortamları sağlamalıyız. Tüy döneminde
kuşlarımız yeni tüylerinin oluşabilmesi çeşitli vücut rezervelerini
kullanır. Bu nedenle döneme uygun olarak verilecek olan zengin ve bol
çeşitli karışımlar içeren Tüy Dönemi Yemlerini tercih etmeliyiz. Ayrıca
haftada 1 veya 2 gün sularına multivitamin verilmelidir. Suya veya yeme
vereceğimiz sıvı yada toz minerallerde kuşlarımızın iyi bir tüye sahip
olmasını sağlar. Bu konuyla ilgili Avrupa da çok çeşitli firmaların tüy
programları ve ürünleri mevcuttur. Ben reklama girmemek için burada ürün
adı belirtmiyorum. Sizlere tüy döneminde haftada 1 veya 2 gün olmak
üzere kuşlarınıza Isırgan Otu çayını demleyip içme suyu olarak vermenizi
tavsiye ediyorum. Aslında bu tür bitkisel çayları uzmanların hazırlayıp
tavsiye ettikleri oranlarda mevsimine göre vermenizi öneririm. Bu
sayede, hazırlanan çayın özelliğine göre kuşlarımızı doğal yöntemlerle
hastalıklara karşı korumuş oluruz. Tüy döneminde Sayın Yavuz İşçeninde
yazılarında belirttiği gibi dış ve iç parazitlere dikkat edilmelidir.
Haftada en az 2 defa kuşlarımıza banyo yaptırırsak ve bu banyolardan
bir tanesine güvercinler için hazırlanmış banyo tozlarını kullanırsak,
hem tüylerin dökülmesine yardımcı oluruz, hem de istenmeyen
parazitlerden kuşlarımızı korumuş oluruz. Şayet banyo tozu bulamazsanız
banyo sularına bir miktar elma sirkesi ve sofra tuzu da katabilirsiniz.
Her dönemde bakımın temel taşlarından olan bol çeşitli GRİT (güvercin
taşı ) ürünlerini de vermeyi ihmal etmemek gerekir.
KIŞ DÖNEMİ
Genellikle kışın yavru almayı düşünmeyen kümeslerde kuşlar erkek ve
dişiler ayrı ayrı tutulur. Bu dönemde kuşlar havalarında kötü gitmesi
sebebiyle çok fazla uçurulmaz. Aslında bu dönem posta güvercinleri için
dinlenme dönemidir .Zira bu kuşlar baharda ve yazın yeterince dışarıda
bulunup, yarışıp, yavru baktıkları için oldukça yorulmuşlardır. Bu
nedenle onlara bir nevi kış uykusuna yatıp, bünyelerini toparlamaları
için gerekli ortamın sağlanması şarttır. Bu sezonda kuşlara yem olarak
yüksek oranda arpa içeren hafif yemler verilir. Böylece aşırı derecede
kilo almaları önlenir. Kışın çok soğuk havalarda kuşların yem yeme
ihtiyacı artacağından kuşlara ekstradan yem verilmesinde fayda vardır.
Kışın ayrıca kuşlarımızın sularına karıştırarak vereceğiniz bir miktar
bal veya pekmez gibi doğal ürünler kuşların soğuğa karşı direnmeleri
açısından hayati önem taşır.
YARIŞ DÖNEMİ
Kış döneminin bitiminde baharla birlikte yeni yarış sezonu başlar. Bu
dönemden genel ilgi alanı olmadığı için çok fazla bahsetmeyeceğim.
Kısaca şunu belirtmem gerekirse, bütün kuşlarımızın gerekli görülen
hastalıklara karşı ön tedavileri yapılır ve özellikle PARAMİKSOVİRÜS,
SALMONELLA, ÇİÇEK gibi hastalıklara karşı önleyici aşıları yapılır. Bu
aşılama periyodunu bütün kuşçuların, hangi ırk kuşu beslerse beslesin ,
kuşlarını eşe atmadan önce yapmalarını tavsiye ediyorum. Unutmamak
gerekir ki; 1GRAM TEDBİR, 1 TON TEDAVİYE BEDELDİR.
YAVRU (ÜRETİM) DÖNEMİ
Kuşlarımızı eşe atıp yavru almadan önce dışkılarını test ettirip,
gerekli ise hastalıklara karşı tedavileri yapılır. Daha sonra bütün
kuşlar eşlenip yavru (üretim) dönemi başlar. Bu dönemde de kuşlarımızın
ekstradan vitaminlere, minerallere, aminoasitlere ve yumurta kabuğunun
sağlam oluşabilmesi için kalsiyum ve benzeri elementlere ihtiyacı
bulunmaktadır. Vereceğimiz bu ürünlerle hem kuşlarımızın kolay
yumurtlamasını sağlarız, hem de doğacak yavruların iskelet yapılarının
en iyi şekilde oluşmasını sağlarız. Ayrıca bu döneme uygun olarak
yemlemede mutlaka uzmanların hazırlamış olduğu DAMIZLIK VEYA ÜRETİM
yemlerinin rasyonlarına itibar edilmesi gerekmektedir. Yavrular 25-30
günlük olunca ebeveyinlerinden ayrılarak kendileri için özel olarak
hazırlanmış kümeslere alınır. Böylece kart kuşlar arasında ezilmeleri
önlenip yaşıtları arasında daha iyi gelişmeleri sağlanır. Yavrular
ayrıldıktan bir hafta sonra Trikonamasis ve Koksidiyosise karşı ön
tedavileri yapılır. Bu sayede yuvada almaları muhtemel olan
enfeksiyonlar baskı altına alınmış olur. Daha sonra bu yavrular
özellikle Paramiksovirüs ve Poxa (çiçek) karşı aşılanır. Bu dönemde
yavrulara ilk 3 ay boyunca gelişmelerini en iyi bir şekilde
karşılamaları için YAVRU YEMİ verilir.
Burada yeri gelmişken birkaç kelime de Posta Güvercinleri ile ilgili
yazmak istiyorum. Düşününki elinde hiçbir pusula veya benzeri gibi
yardımcı ekipmanlar olmaksızın, bütün varını yoğunu ortaya koyarak ve
her türlü çetin doğa koşullarıyla boğuşarak, atmaca gibi doğal
düşmanlarının yanı sıra düşüncesizce onları vuran CANAVARLARINDA
engellerine rağmen yuvasına dönmeyi kendine görev arz etmiş olan bir
güvercine ancak ve de ancak SAYGI duyulabilir. Bütün bu uğraşlar biz
postacılar için sadece ve sadece 1 dakikaya endekslidir. O bir dakika
ise kuşun yarıştan eve en önde dönüp ,sevinçle kümes üstünde uçtuğunu
gördüğümüz andır. İşte o anda dünya ile ilişkiniz kesilir ve bütün
dertleri ve yorgunlukları unutarak bu olağan üstü SAVAŞÇILARA verdiğiniz
bütün emeğe değdiğini düşünürsünüz. Yediği yemi fazlasıyla hak eden bu
SAVAŞÇILARa lütfen gereken saygıyı gösterelim. Hiçbir posta güvercini
yetiştiricisi de O BİR DAKİKAYI UNUTMASIN !
Saygılarımla
Rahmi BOZKIR |